Zalipie – malowana wieś Małopolski pełna kolorów i tradycji

Zalipie to jedna z najbardziej malowniczych wsi w Polsce – wygląda, jakby ktoś namalował ją ręcznie, od dachu po studnię. Ta niezwykła miejscowość w Małopolsce słynie z malowanych chat ozdobionych kwiatowymi wzorami. Zdobienia pokrywają elewacje domów, płoty, studnie, budynki gospodarcze, a nawet psie budki. To tutaj narodziła się unikalna w skali kraju tradycja malowanych domów, która przetrwała pokolenia i do dziś przyciąga turystów, fotografów oraz miłośników sztuki ludowej z całego świata.

W tym wpisie pokażę Ci, co warto zobaczyć w Zalipiu, jak zaplanować zwiedzanie, na co zwrócić uwagę z perspektywy fotografa i dlaczego warto tu wracać. A jeśli prowadzisz agroturystykę lub oferujesz nieruchomość w regionie – dowiesz się też, jak ją skutecznie zaprezentować.

Historia i tradycja malowanych domów Zalipie

Zalipie zaczęło malować się pod koniec XIX wieku, kiedy gospodynie domowe zaczęły zdobić wnętrza białymi wzorami wapiennymi, by zakryć ślady sadzy. Z czasem pojawiły się kolory, motywy kwiatowe i całe dekoracje wychodzące na zewnątrz budynków. Tak narodziła się niepowtarzalna forma sztuki ludowej, która dziś jest znakiem rozpoznawczym Zalipia.

Jedną z najważniejszych postaci tej tradycji była Felicja Curyłowa – jej dom dziś pełni funkcję muzeum, czyli Zagroda Felicji Curyłowej. Można tam zobaczyć oryginalne prace artystki i zajrzeć do wnętrza malowanej chaty, w której żyła i tworzyła.

Zalipie w obiektywie – moje zdjęcia z podróży

Konkurs „Malowana Chata” – żywa tradycja sztuki ludowej

Jednym z najważniejszych wydarzeń w Zalipiu jest coroczny Konkurs „Malowana Chata”, czyli rywalizacja o najpiękniej wymalowaną zagrodę w Zalipiu i okolicy. Odbywa się co roku w pierwszą niedzielę po Bożym Ciele i przyciąga zarówno artystki ludowe, jak i turystów z całej Polski.

To najdłużej trwający konkurs w zakresie sztuki ludowej w Polsce, organizowany nieprzerwanie od połowy XX wieku. W 2025 roku odbędzie się już 62. edycja konkursu. Podczas tego wydarzenia cała wieś zamienia się w żywą galerię – nowe malunki pojawiają się na domach, budynkach gospodarczych, studniach, płotach, a nawet psich budkach.

Co zobaczyć w Zalipiu? Atrakcje i praktyczne wskazówki

Zalipie to wieś, którą najlepiej zwiedza się pieszo. Malowane domy znajdują się nie tylko przy głównej drodze, ale także w bocznych uliczkach – warto tam zajrzeć, by odkryć mniej znane, ale równie piękne miejsca.

Najciekawsze miejsca w Zalipiu:

• Dom Malarek im. Felicji Curyłowej – działający od 1977 roku ośrodek kultury i sztuki ludowej. Można tu zobaczyć wystawy pokonkursowe, prace artystek z Powiśla Dąbrowskiego, wziąć udział w warsztatach, kupić rękodzieło i napić się kawy w ogrodzie
• Zagroda Felicji Curyłowej – Filia Muzeum Etnograficznego, Oddziału Muzeum Ziemi Tarnowskiej. To kompleks tradycyjnych budynków gospodarczych i mieszkalnych, w tym przeniesionej chaty malarki Stefani Łączyńskiej
• Kościół parafialny pw. św. Józefa w Zalipiu – wewnątrz zdobiony polichromiami w stylu zalipiańskim. Projekt powstał w 1966 roku, a jego wnętrze wyróżniają pastelowe motywy kwiatowe i dekoracje w stylu haftów ludowych
• Malowane chaty w bocznych uliczkach – często bardziej autentyczne niż te przy głównej trasie. Spacerując poza utartym szlakiem, odkryjesz mniej znane perełki

Uwaga: W poniedziałki część atrakcji w Zalipiu – jak muzeum Zagroda Felicji Curyłowej czy restauracje – może być zamknięta. Dom Malarek jest otwarty również w poniedziałki, więc to dobre miejsce, jeśli planujesz wizytę na początku tygodnia. Ja odwiedziłem Zalipie właśnie w poniedziałek – było spokojnie, bez tłumów, idealnie do fotografowania, choć część miejsc nie była dostępna.

Ja odwiedziłem Zalipie właśnie w poniedziałek – to świetny dzień na fotografowanie bez tłumów, choć trzeba się liczyć z ograniczonym dostępem do wnętrz.

Szlak malowanych domów – lista zagrodowych perełek

Zalipie możesz zwiedzać samodzielnie, korzystając z dostępnej na miejscu mapy z zaznaczonymi punktami. Warto przejść się trasą złożoną z najciekawszych zagród:

1. Dom Malarek – czas zwiedzania ok. 30 min
2. 3 pokolenia malarek w zagrodzie Zofii Janeczek
3. Zagroda Józefa Curyło
4. Zagroda Lucyny Łaty
5. Zagroda Państwa Trójniaków
6. „Malowany Miś” – zagroda Bogusławy Miś
7. Zagroda Felicji Curyłowej – Muzeum Ziemi Tarnowskiej, czas zwiedzania ok. 30 min
8. „Kolorowy Ul” – zagroda Haliny Lelek
9. Zagroda Doroty Szczygieł
10. „Janeczkowo” – zagroda Zofii Janeczek
11. Kościół św. Józefa w Zalipiu – czas zwiedzania ok. 10 min
12. „Zagroda jak z bajki” – Janina Kruk
13. Zabytkowa Kuźnia i Gospodarstwo Agroturystyczne „Gościna u Babci”
14. Izba regionalna „Trendy z przeszłości” – Marzena Lizak
15. „Ukwiecona zagroda Danuty”

Jak dojechać do Zalipia i ile czasu zaplanować?

Zalipie znajduje się w województwie małopolskim, około 110 km od Krakowa. Dojazd samochodem zajmuje około 1 godziny i 20 minut. To świetny pomysł na jednodniową wycieczkę, ale jeśli chcesz zrobić zdjęcia o poranku lub złapać zachód słońca – warto zostać na noc.

Na spokojne zwiedzanie z aparatem zaplanuj 2–3 godziny – to wystarczająco, by odkryć najważniejsze miejsca i nacieszyć się klimatem wsi.

Gdzie przenocować? Klimatyczny nocleg w Zalipiu

Zalipie po zmroku ma zupełnie inny klimat – cichy, spokojny, idealny do złapania oddechu. Podczas spaceru z aparatem mijałem Gospodarstwo Agroturystyczne „Gościna u Babci” – dom z kwiatowymi zdobieniami, który idealnie wpisuje się w estetykę malowanej wsi. Choć nie nocowałem tam osobiście, miejsce wyglądało na spokojne i położone w dobrej lokalizacji – może być świetną bazą wypadową do porannych fotograficznych plenerów.

Co i jak fotografować w Zalipiu?

Zalipie to prawdziwa gratka dla fotografów – kolory, światło i detale tworzą tu gotową scenografię. Niezależnie od tego, czy robisz zdjęcia telefonem, lustrzanką czy dronem, znajdziesz tu kadry, które robią wrażenie. Co warto uchwycić:

• Detale ornamentów – kwiaty, ramy okienne, drzwi, studnie – każde z tych miejsc opowiada inną, lokalną historię
• Zdjęcia z drona – pokazują układ wsi, rozmieszczenie malowanych domów
• Szerokie kadry – całe zagrody, ogrody, płoty i detale otoczenia w jednym ujęciu
• Panoramy 360° – szczególnie efektowne we wnętrzach Domu Malarek i kościoła św. Józefa w Zalipiu

Warto pamiętać, że wiele chat to prywatne domy. Chata z Zalipiu wygląda zachwycająco nawet z ulicy – nie trzeba przekraczać płotów, by zrobić piękne ujęcie.

Zdjęcia z mojej wizyty w Zalipiu

Podczas mojej ostatniej wizyty wykonałem zdjęcia w różnych formatach – od klasycznych po panoramiczne i lotnicze:

• szerokie ujęcia z drona, pokazujące malowaną wieś z góry
• panoramy 360° z wnętrza kościoła i Domu Malarek (wkrótce dostępne)
• zdjęcia zewnętrzne Zagrody Felicji Curyłowej (niestety muzeum było zamknięte)
• detale fasad i zdobień typowych dla chat z Zalipia

Chcesz wyróżnić swoją ofertę w Zalipiu lub okolicach?

Jeśli prowadzisz agroturystykę, wynajmujesz pokoje, sprzedajesz działkę albo oferujesz lokalne produkty – odpowiednie zdjęcia mogą przyciągnąć więcej klientów. Profesjonalna fotografia to nie tylko estetyka, ale też realne wsparcie sprzedaży i promocji w internecie.

Oferuję:

• sesje zdjęciowe wnętrz – pokazujące przestrzeń w naturalny, zachęcający sposób
• zdjęcia domów, działek i lokali z drona – idealne do ukazania skali i otoczenia
• panoramy 360° i wirtualne spacery – angażujące formy prezentacji online

Zobacz szczegóły oferty:

• Fotografia wnętrz – doskonała do ogłoszeń OLX, Booking, Airbnb
• Fotografia działek i gruntów z drona – pełny widok terenu z lotu ptaka

FAQ – najczęściej zadawane pytania o Zalipiu

Fotograf Robert Malec
Mobile: +48 731 300 422
E-mail: foto@robertmalec.com
Messenger: fotograf.robert.malec
WhatsApp: 731300422